Komt je baby op de wereld met een zelfbeeld?
In mijn blog over de emoties van een baby beschreef ik al waarom het zo belangrijk is om de emoties van je kind te stimuleren. Maar er is nog een reden waarom het zo belangrijk is om de emoties te stimuleren en in contact te zijn met je kind. De reden daarvoor is het zelfbeeld van je kind en dat zal ik in dit blog uitleggen. Daarnaast zal ik uitleggen wat een zelfbeeld is, wanneer je baby dat ongeveer ontwikkelt en hoe het zich ontwikkelt. Aan het eind van dit blog zal ik weer een aantal tips geven om het zelfbeeld van je baby te stimuleren!
Sociaal emotionele ontwikkeling
In de inleiding beschreef ik al dat het stimuleren van de emoties en in contact zijn met je kind belangrijk is voor het zelfbeeld. De reden daarvoor is omdat het zelfbeeld net als de emoties en sociale contacten behoren in de sociaal-emotionele ontwikkeling. De sociaal-emotionele ontwikkeling is een van de vier ontwikkelgebieden van een mens. Deze ontwikkeling is op te splitsen in sociale en de emotionele ontwikkeling. De sociale ontwikkeling gaat over het begrijpen van andere mensen en het ontwikkelen van positief gedrag en vaardigheden ten opzichte van andere mensen.
De emotionele ontwikkeling gaat over het leren van gevoelens van zichzelf en anderen. Het begrijpen van anderen en het omgaan met anderen.
Dus door het contact met je kind en emoties die het leert van jou, ontwikkelt je kind het zelfbeeld. Maar wat is dan een zelfbeeld?
Het zelfbeeld van de baby
Het zelfbeeld is iemands identiteit of opvattingen die hij over zichzelf als persoon heeft. Om een zelfbeeld te ontwikkelen is er eerst een zelfbesef nodig. Zelfbesef is het bewustzijn dat je los van de rest van de wereld bestaat.
Misschien heb je het al gemerkt bij je baby, heb je een vermoeden ervan of wist je het al. Maar wist je dat een kind zich zelf pas rond de leeftijd van anderhalf tot twee jaar in een spiegel herkent. Daarvoor heeft het nog geen idee dat het een apart individu is. Pas rond het eerste levensjaar ontwikkelt het zelfbesef zich. Als een baby voor zijn eerste levensjaar in de spiegel kijkt heeft het dus nog geen idee naar wie het kijkt. Tussen de zes en de achttien maanden heeft de baby wel al interesse in zijn spiegelbeeld. Het zal lachen en ernaar kijken, maar je kind heeft dus nog geen idee wie of wat het spiegelbeeld is.
Is het je nooit opgevallen? Probeer het dan maar eens uit. Zet een spiegel voor je kind, doe een beetje lippenstift op zijn neus en kijk of je kind de lippenstift van zijn eigen neus veegt!
Een kind van ongeveer een jaar zal verbaasd lijken wanneer het de lippenstift op zijn neus ziet, maar een reactie zal pas komen tussen anderhalf tot twee jaar.
Om tot het zelfbesef en zelfbeeld te komen, maakt je kind gebruik van de beelden die anderen over hem vormen en hoe hij behandeld wordt door de mensen en de wereld om hem heen. Daarin zijn het ontwikkelen van de emoties, het begrijpen ervan en in contact zijn met mensen dus erg belangrijk. Daarom zijn de eerste levensjaren van een kind zo belangrijk voor het ontwikkelen van het zelfbeeld. Het zelfbeeld krijgt een kind dus niet van zichzelf, maar door andere mensen om zich heen. Door de feedback die ze van andere mensen krijgen.
Tussen de 18 en 24 maanden zijn kinderen zich enigszins bewust van hun eigen fysieke eigenschappen, capaciteiten en begrijpen ze dat hun verschijning min of meer stabiel is. Ze weten dat ze iets kunnen en willen en kunnen zich los zien van anderen.
Kortom, een baby weet vanaf de geboorte niet wie het is. Pas tussen de anderhalf en twee jaar ontwikkelt het zelfbesef. Het zelfbeeld groeit dus door de jaren heen en stopt zeker niet na het tweede jaar. Hier zal ik later een blog over schrijven, maar de eerste paar jaar zijn wel erg belangrijk. Jij als ouder bent naast de ontwikkeling van de emoties, dus ook weer erg belangrijk in het ontwikkelen van het zelfbeeld. Als ouder ben je de belangrijke feedbackgever van je kind. Door de feedback die jij je kind geeft ontwikkelt je kind een zelfbeeld. Het blijkt dus maar weer dat je een echt voorbeeldfiguur bent voor je kind!
Tips om het zelfbeeld te stimuleren
- Ga regelmatig samen voor de spiegel staan en benoem wie er voor de spiegel staan (‘Hallo mama/papa en …’).
- Ga regelmatig voor de spiegel staan, benoem en wijs bijvoorbeeld dan de neus, oren, ogen, buik en handen van je kindje aan. Zo kan het voelen wat je benoemt en je kind kan het door de spiegel zien.
- Hang een spiegel in de box of op ooghoogte van je kind.
- Zet een spiegel neer op het moment dat je de haren van je kind kamt of wanneer je je kind aankleedt of afdroogt na het douchen of badderen.
- Laat je kind op verkenning gaan. Het zal alles in de mond stoppen, maar daardoor ontdekt het dingen en voelt het verschillende structuren. Zeg vooral niet dat iets ‘bah of vies is’ als dat niet zo is. Dat brengt je kind in verwarring, wat het zelfbeeld kan verwarren.
- Probeer je kind onafhankelijk en zelfstandig op te voeden. Kinderen die op jongere leeftijd gestimuleerd worden om onafhankelijk en zelfstandig te zijn, ontwikkelen sneller een zelfbeeld dan kinderen die (wederzijds) afhankelijk worden opgevoed.
- Geef je kind (positieve) feedback door regelmatig te laten weten wat goed gaat. Ook als ze iets proberen wat nog lastig is.
Nog vragen naar aanleiding van dit blog? Neem gerust contact op met GroeiZelf!
