Hoogsensitief kind in de klas

Ik heb vorig schooljaar meerdere keren de vraag gekregen van ouders, maar ook van leerkrachten, hoe ze kunnen omgaan met een hoogsensitief kind in de klas. Een hoogsensitief kind in de klas vraagt namelijk om een andere aanpak dan niet-hoogsensitieve kinderen. In dit blog neem ik je kort mee in wat hoogsensitief zijn inhoudt. Daarna ga ik dieper in op wat een hoogsensitief kind nodig heeft in de klas, hoe ouders dit kunnen bespreken met de leerkracht, en hoe de leerkracht ermee kan omgaan.

Wat is hoogsensitief?

Hoogsensitief zijn is een persoonlijkheidskenmerk dat bij 20% van de mensen voorkomt. Hoogsensitieve mensen hebben een verhoogde gevoeligheid voor prikkels en verwerken informatie op een diepgaande manier. Daarnaast hebben ze oog voor detail, ervaren ze emoties intenser en hebben ze meer tijd nodig om informatie en prikkels te verwerken. Dit kan mooie en positieve aspecten met zich meebrengen, maar het kan ook uitdagend zijn, vooral op school.

Hoogsensitief kind in de klas

In de klas hebben hoogsensitieve kinderen specifieke behoeften die verschillen van niet-hoogsensitieve kinderen. Het is belangrijk dat ouders hierover met de leerkracht van hun kind praten, zodat er rekening gehouden kan worden met de volgende aandachtspunten:

Toon begrip en respect

Het is belangrijk om begrip en respect te tonen voor het hoogsensitieve kind. Probeer te begrijpen dat ze gevoeliger zijn voor prikkels en dat ze soms meer tijd nodig hebben om deze te verwerken. Wees geduldig en accepteer dat ze dingen anders ervaren dan jij.

Respecteer persoonlijke ruimte

Hoogsensitieve kinderen hebben vaak behoefte aan wat meer persoonlijke ruimte. Respecteer dit en blijf dus niet te dicht bij hen staan of zitten. Vraag aan het kind of je naast hem of haar mag staan of zitten. Geef hen de ruimte die ze nodig hebben om zich comfortabel te voelen.

Bied structuur en duidelijkheid

Voor alle kinderen is structuur en duidelijkheid belangrijk, maar voor hoogsensitieve kinderen is dit extra belangrijk. Het bieden van duidelijkheid en structuur geeft hen rust. Maak duidelijke afspraken in de klas over wat wel en niet is toegestaan. Een vast dagritme is ook nuttig. Op die manier weten ze precies waar ze aan toe zijn en wat er van hen wordt verwacht. Door voorspelbaarheid te creëren, voelen ze zich veiliger en comfortabeler.

Verminder overprikkeling

Hoogsensitieve kinderen zijn gevoelig voor overprikkeling. Ze hebben daarom meer behoefte aan rustige momenten en een prikkelarme omgeving. Het kan helpen om ze een rustige plek in de klas of buiten de klas aan te bieden waar ze zich kunnen terugtrekken wanneer ze overprikkeld zijn. Op die manier kunnen ze zich weer opladen en tot rust komen.

Wees flexibel bij overprikkeling

Hoogsensitieve kinderen kunnen snel overprikkeld raken, vooral in drukke, chaotische en ongestructureerde situaties. Wees flexibel en geef hen de mogelijkheid om zich terug te trekken wanneer ze behoefte hebben aan rust. Bespreek waar het kind op dat moment behoefte aan heeft. Als dit op dat moment niet mogelijk is, stel dan alternatieven voor. Soms kan het al helpen om even een slokje water te drinken of 10 keer diep adem te halen terwijl het kind op het toilet zit.

Bied emotionele ondersteuning

Hoogsensitieve kinderen ervaren emoties intenser en zijn zich sterk bewust van de emoties van anderen. Het is belangrijk om ruimte te bieden voor het uiten en bespreken van emoties en om empathie en begrip te tonen voor hun gevoelens. De leerkracht kan bijvoorbeeld de dag beginnen en/of afsluiten door stil te staan bij hoe iedereen zich voelt. Op die manier krijgen niet alleen de hoogsensitieve kinderen aandacht, maar heeft iedereen de mogelijkheid om over gevoelens te praten.

Geef individuele instructie en verwerkingstijd

Hoogsensitieve kinderen hebben vaak meer tijd nodig om informatie te verwerken. Het kan nuttig zijn om hen individuele instructie en verwerkingstijd te geven, zodat ze de informatie in hun eigen tempo kunnen verwerken.

Stimuleer creativiteit

Hoogsensitieve kinderen hebben vaak een rijke verbeeldingskracht en zijn creatief. Stimuleer creativiteit in de klas. Dit kan kinderen helpen om emoties te uiten en te ontladen, en het helpt hen ook om zichzelf beter te leren kennen.

Betrek ze bij groepsactiviteiten

Hoogsensitieve kinderen kunnen soms wat terughoudend zijn in sociale situaties, vooral in grote en drukke groepen. Moedig hen aan om deel te nemen aan groepsactiviteiten, maar respecteer ook hun behoefte aan tijd voor zichzelf of als ze echt niet willen deelnemen. Probeer samen een balans te vinden waarin ze zich op hun gemak voelen om mee te doen, maar waarin ze ook weten dat ze zich mogen terugtrekken als ze dat willen.

Geef positieve feedback

Dit is een belangrijk aandachtspunt. Hoogsensitieve kinderen zijn vaak gevoelig voor feedback en trekken negatieve opmerkingen sterk aan. Het is daarom extra belangrijk om hen positieve feedback te geven en hun unieke kwaliteiten en inzet te erkennen.

Informeer jezelf en/of de leerkracht over hoogsensitiviteit

Door jezelf te informeren over hoogsensitiviteit kun je beter begrip tonen voor hoe het is om hoogsensitief te zijn. Dit kan helpen om meer inzicht te krijgen in de ervaringen van je kind en/of leerling en je kunt je daardoor beter inleven in hen. Ik heb meerdere blogs geschreven over hoogsensitiviteit, maar je kunt natuurlijk ook boeken gaan lezen.

Daarnaast is het belangrijk om contact te houden met elkaar. Bespreek de voortgang, eventuele zorgen en de ondersteuning die je zou willen of die de school kan bieden. Samenwerking tussen ouders en school is erg belangrijk voor het welzijn en de ontwikkeling van het kind.

Komt je kind toch overprikkeld uit school?

Dat is heel vervelend, maar kan natuurlijk altijd gebeuren. Hieronder heb ik kort opgeschreven wat je eventueel kunt doen om je kind te laten ontprikkelen. In een eerder geschreven blog ga ik uitgebreid in op ontprikkelen. Wil je die lezen? Klik dan hier.

  • Ga wat eten en drinken.
  • Vermijd (tijdelijk) beeldschermen.
  • Neem een warm bad of douche.
  • Schrijf/teken alles van je af.
  • Huil als je je verdrietig voelt.
  • Zet muziek op die past bij je stemming.
  • Ga de natuur in.
  • Meditatie.
  • Lezen.
  • Vermijd (tijdelijk) mensen die energie kosten.
  • Ga bewegen.
  • Knuffelen, knuffelen en nog eens knuffelen.

Heb je naar aanleiding van het lezen van dit blog nog vragen? Neem dan gerust contact op!